ŞEYH SAÎD AÎLESÎNÎN ADAY ADAYLIK YARIŞI ÜZERÎNE ARAŞTIRMA VE ÎNCELEME


ŞEYH SAÎD'IN TORUNLARI YAKIN DÖNEM LEGAL SÎYASETEKÎ TUTUMLARI ÎLE ÎLGÎLÎ ARAŞTIRMA VE ÎNCELEME ?

 

 

"Şu anda fani hayata veda etmek üzereyim. Halkım için feda
 olduğuma pişman değilim. Yeter ki torunlarım düşmanlarıma
 karşı beni mahcup etmesinler."


                                                              Şeyh Said Palewi

 

 

 

 

                                      ŞEYH SAÎD PALEWÎ

 


   Şeyh Said efendi idama giderken ,yukarıdaki sözler ilmik boynuna geçirildikten sonra
   söyledigi son sözlerdir. 

 



Bu yazıyı kaleme almamdaki espiride, geçenlerde Hanili Salih Bey'in yaşam hikayesi başlıklı yazıma yorum yapan çok değerli ağabeyim ve aile dostumuz Hüseyin Çelikin o güzel sözlerinden dolayı kaleme alıyorum. 

Hanili Salih Bey'in torunlarından birinin haklı olarak dedelerinin Istiklal Mahkemesindeki o vakkar ve cesur çıkışlarından dolayı övünürken. Hüseyin Çelik birazda reaksiyon gösterekek Kırdki/zazaki yorumunda şunları söylemiştir.


" Nomera pirik şimay la dawad pirik may, pirik mıletê kirdun."

   Şımaz xizmetkar tırkon u piyzi xuê "

Türkçeleştirilmiş tercümesi ,


" Salih Bey veya arkadaşları ismen dedeniz olabilir. Ama davada bizim dedemizdir. Kürdlerin dedesidir. Siz torunları Türklerin ve midenizin hizmetçisisiniz."


Hüseyin Çelik bu tesbitini elbette,dedelerinin mirasını kötü kullanan ve red eden kişiler için kullanmıştır.


Son dönemlerde, Şeyh Said aile bireyleri'nin son seçimlerle beraber , önceside çok yoğun bir aday adayı yarışına girmişlerdir. Aileden kardeşlerden tutun,amcazadeler,amca yeğen arasında farklı demeçler,birbirilerini karşılıklı polemiklerden tutun birçok suçlamalara tanık oluyoruz. Bu konuda aileyi yakinen tanıdığım için araştırma ve inceleme yazımı sizinle paylaşamak istiyorum. 

 

ŞEYH SAÎD AÎLESÎNÎN PALU KANADI ÜZERÎNE DEĞERLENDÎRMEM ?

 

Şeyh Said ailesinin Palu kanadını ağırlıklı olarak amcası Şeyh Hasan Efendi'nin torunları siyasete önplana çıkmaktadır. Şeyh Hasan/Sadi nin torunlarından Aliriza Septioğlu Palu kanadının sembol isimlerinden biri olarak Türk siyasetinde isminden söz ettiren biridir.


Son dönemlerde Elazığ siyasetinde Alirıza Septioğlu'nun çocukları arasında siyasi çekişmelere sahne oluyoruz. Septioğlu'nun büyük oğlu Feyzi Septioğlu uzun süreden beri CHP ile kontak içindedir. Bir önceki genel seçimlerde adaylık için müracatta bulunmuştu. CHP yaptığı aday belirlemesinde aday göstermedi. Bu seçimde yine müracata bulunmuş, basına yansıyan bilgilerde Elazığ CHP'de liste başı olarak gösterilecektir.


Septioğlu'nun bir diğer oğlu Muhammed Septioğlu Has partiden geçen dönem Palu belediye reisi oldu. Sonradan Numan Kurtulmuşla beraber AKP'ye katıldı. Son belediye seçimlerinde AKP kendisini aday göstermeyince hızını alamayarak MHP'den aday oldu. Ve seçimlerde Palu halkı kendisini cezalandırarak ,seçimleri kaybetmiştir.


Septioğlu'nun küçük oğlu Faruk Septioğlu ise halen AKP'den milletvekillidir. Bu seçimlerde için tekrar müracat etmiştir.


Bu seçimde'de şansı yüksektir. Çünkü ağabeyi CHP'den kendisine rakiptir.

Ailesinden edindiğim bilgilerde AKP böl-parçala yönet politikasında ustadır. Bu yüzden CHP'ye karşı kendisini gösterip, bunun propagandasınıda,CHP'ye karşı yapacaktır. 

 

Alirıza Septioğlu'nun  dedesi Şeyh Hasan Efendi'nin yaşam hikayesini 2 yıl evvel kaleme aldığımda o dönem Belediye reisi oğlundan bilgi almak için temasa geçtim. Malesef bana dedesi hakkında fazla bilgi sahibi olmadığını, bu nedenle amcası oğlu Şeyh Zülküfe yönlendirdi. Alirıza Septioğlu'nun çocuklarına memleketlerinde yaşamalarına rağmen anadil ve Kürdi bir yaşamdan uzak olduklarını yakın çevresi çok iyi biliyorlar.Bırakın Kürd sorunu,dil sorunu'nu dedeleri hakkında bile bilgi sahibi degiler.


*****************

Şeyh Said Efendinin Palu kanadından yine son seçimlerde Seyh Hüseyin Zeki/ Giyaseddin torunlarından Selhaddin Özsoy aday adaylığını Elazığ'dan açıklamıştır. Bunun yanında bir önceki seçimlerde aileden eski baro başkanı olan Rüstem Septioğlu ise Alirıza Septioğlunun amcasi Şeyh Abdulkadir /Hüsameddin efendinin  torunu AKP den 2011 seçimlerinde aday adayı olmuşttu.


Palu kanadının Çolig "Bingöl" de ikamet eden  Şeyh Said'in amcası olan Şeyh Şerif efendinin çocukları vardır. Şeyh Şerif efendi 1925 hareketinde Palu'da devlet güçlerince şehid edilmiştir. Aile bireyleri Karlıova/Sagniste ikamet edip, soyadları DENÎZ'dir.  Şeyh Şerif'in Sağniste Şeyh Mahmud,Mustafa,Nizameddin,Hasan ve Rauf isminde çocukları vardır.


Bunlardan Şeyh Hasan efendi'nin oğlu Feyzullah DENIZ milli duyguları güçlü olan sohbetleri ve birçok panellerde konuşmacı olarak yakinen tanıdığım biriydi. Kürd ulusal mücadelesinde birikimli olarak bilinen bu şahsiyet, ağırlıklı olarak son dönemlerde HDP çevresine manevi destek  ve siyasi tercrübeleriyle önpalana çıkan biriydi.  Feyzullah Deniz'in oğlu Sait Deniz'de bir önceki seçimlerde babasının aksine AKP'den Çolig'de aday adayı olmuştu. Yine aileden Mücahit Deniz geçen secimlerde Çolig'den AKP'den belediye başkanlığı için aday adayı olmuştu. Kısaca ailenin Sağnis ekibide darmadağan herkes farklı kulvarlarda siyaset yapıyorlar.

Şeyh Said hareketinin Palu kanadını oluşturan Şeyh Hasan/Feyzullah-M.Zeki efendinin torunlarından Hişyar Özsoy ABD akademisyenlik görevini bırakarak bu seçimlerde Çolig'den HDP aday adayı olmuştur. Şeyh M.Zeki Efendi'nin çocukları başta olmak üzere torun Hişyar Özsoy ve kardeşleri yıllarca Kürd sorunu konusunda duyarlı oldukları  ve büyük bedeller ödemişler. Aile ağırlıklı olarak  HDP çevresinde siyaset yapıyorlar.

*************************

 

ŞEYH SAÎD AÎLESÎNÎN HINIS/TEKMAN KANADI ÜZERÎNE DEĞERLENDÎRMEM ?

 

Şeyh Said hareketinin bu kanadı Şeyh Ali Septi'nin oğlu  Şeyh Mahmut yani Şeyh Said'inn babasının çocuk ve torunlarından oluşmaktadır.

Şeyh Ali Septioğlu'nun bu kanadı Kürd tarihinde özellikle Palu kanadından daha fazla bilinip,tanınıyor.  Bu kanadın aile bireyleri'de Palu kanadından farksız siyasete çok çekişmeli ve bölünmüş bir görüntüsü vardır.  Bu konuya biraz açarsam,

Şeyh Said Efendi'nin büyük oğlu ve filozof  Şeyh Alirıza Efendi'nin oğlu Kasım Fırat Erzurum/HDP den aday adaylığını açıklamıştır. Yine Kasım Fırat'ın büyük abisi Şeyh M.Emin efendi'nin oğlu Abdulilah Fırat ise amcasına karşı Erzurum'da AKP aday adayı olmuştur.


Şeyh Said efendi'nin önplana çıkan ikinci oğlu Şeyh Selhaddin efendi'nin çocuk ve torunları arasında da yoğun bir çekişme ve bölünmeye şahid olabiliyoruz. Örneğin son belediye seçimlerinde Tekman belediye başkanı olan Ali Sait Fırat HDP den seçilmiştir. Amcası oğlu Abdurrahim Fırat ise AKP Erzurumdan aday adayı olartak müracat etmiştir. Abdurrahim Fırat zaten uzun süreden beri AKP'de Erzurum teşkilatında önemli görevlerde bulunuyor.


Hınıs belediye başkanlğına BDP den seçilen Hasan Basri Fırat ise Şeyh Said efendi'nin yakın dönemde vefat eden Şeyh Ahmed efendinin oğludur.


********************


Ailenin Hınıs kanadı adetta birbirileriyle zıt bir siyaset izlediklerini vermiş olduğu beyanlarda görebiliyoruz.  Örneğin AKP kanadınının temsilen Abdulilah Fıratı görüyoruz. 

BDP'ye yakın olan ailenin ileri gelenide Abdulilah'ın amcası Kasım Fıratı önplanda görüyoruz.


Kısaca birbirilerine rakip olduklarını verdikleri açıklamalarda net görüyoruz.

 Bir örnek vermek gerekirse, geçen (2013) seçimlerinde aileden iki belediye reisi BDP'den seçildi. 

Ailenin bireyleri bir kısımi ekibin başında Şeyh Kasım Diyarbakırda bir toplantı yaparak seçimlerde BDP'yi destekleyeceklerini açıkladılar.

Aynı dönemde ailenin birbaşka kanadın başını çeken Abdulilah Fırat alternatif açıklamasını basından alıntı olarak aşağıya aktarıyorum.


Şeyh Said’in torunlarından BDP tepkisi

Şeyh Sait ailesinin yakınları olduğunu belirten bir grubun, yerel seçimlerde BDP'yi desteklediklerine dair yaptıkları açıklamaya Şeyh Sait'in yakınları tarafından tepki gösterildi.
Diyarbakır'da Büyükşehir Belediyesi Konukevinde toplanan ve Şeyh Sait'in yakınları olduğunu belirten bir grubun 1 Aralık'ta, "yerel seçimlerde BDP'yi destekleyeceklerine dair yaptıkları basın açıklamasına, Şeyh Said'in yakınları olduğunu bildiren Abdulilah Fırat, Abdulmuhsin Fırat ve Mehmet Sıddık Fırat tarafından tepki gösterildi.

Abdulilah Fırat, Abdulmuhsin Fırat ve Mehmet Sıddık Fırat tarafından yapılan yazılı açıklamada, Şeyh Sait'in yakınları adına yapılan açıklamada ortaya konulan görüşlerin, DTK, KCK ve BDP'nin öteden beri savunduğu argümanlar olduğu kaydedildi.

 ŞEYH SAİD EFENDİ’NİN AHFADLARI ADINA

Şeyh Ali Rıza Efendi’yi Temsilen torunu Abdulilah FIRAT
Şeyh Gıyaseddin Efendi’yi Temsilen torun Abdulmuhsin FIRAT
Şeyh Selahaddin Efendi’yi Temsilen oglu Mehmet Sıddık FIRAT,


**********************

Abdulilah Fırat malumunuz yanına aldığı amcazadeleriyle BDP'ye alternatif AKP'yi desteklemektedir. Abdulilah Fırat geçenlerde Şeyh Said anmasıla ilgili Kürd tarihçisi Mehmet Bayrak'la bir sohbetimizde Abdulilah'in ismi adaylıkta geçince bana aktardığı bir hatıratını aktarmak istiyorum.


CHP'de Deniz Baykal genel başkanken bir Kürd raporu hazırlamak ister. Bende o dönem merak ettim. Bu raporu hazırlayan ekipte acaba kim vardır. Bana aktarılan bilgilerde CHP Abdulilah Fırat'la ilişkiye geçtiklerini söylediler. Hatta benim Şeyh Said hareketiyle ilgili belge ve araştırmalara dayalı kitabım için Abdulilah'la Ankara'da görüşmelerimizde o dönemde olmuştu. Kısaca Mehmet Bayrak , Abdulilah dedesinin hareketinin ulusal değil, dini olduğu tezini öne sürüyordu. Benim kitabım ve içindeki belgeleri bilmesine rağmen, sohbetimizde kendi tezlerinde ısrar ediyordu.


Abdulilah Fırat kısaca CHP,AKP  içinde siyaset yapmak hiç fark etmez. Yeterki BDP veya Kürdi bir oluşum olmasın. Kısacası Kürdistanı oluşumlara mesafeli ve karşı olan biridir.

 

****************

 

ŞEYH SAÎD AÎLESÎ, DÎYARBAKIR KANADI ÜZERÎNE DEĞERLENDÎRMEM ?

 

Şeyh Said ailesinin Diyarbakır/Piran kanadını biraz açmak istiyorum. Aile son dönemlerde Şeyh Said'in kardeşi Şeyh Abdurrahim Efendi'nin torunu Abdulsamet Bilgin Piran'dan belediye başkanı olarak BDP'den seçilmiştir. 

Yine , AKP'de son günlerde Şeyh Said'in kardeşi Şeyh Tahir'in torunu Muhammed Akar il başkanı olarak atandı/seçildi. 

Hemde tek aday olarak seçime girdi. 

Muhammed Akar aynı zamanda Kurdistan'da bir inisiyatif oluşturan "AZADI" çevresiyle de ortak hareket ediyor. 

Piran'da Şeyh Mehdi efendi'nin torunlarının çoğu'da BDP çevresinde tavır almışlardır. Yine ailenin Palu kanadından Şeyh Hasan Efendi'nin torunu Felat Özsoy BDP Diyarbakır belediye meclis üyesidir. 

 

******************


Sonuç olarak,

Şeyh Said efendi'nin ailesinin son seçimlerdeki görüntüsü malesef çok kötü ve trajiktir. Aynı partiden birden fazla aday adayı çıkıyor. Şeyh Said Efendinin mirası çok kötü bir şekilde örgüt,parti ve şahsi çıkarlara peşkeş çekilmektedir.

Ailenin bir kanadı Şeyh Said hareketini dini karekterli bir kısımıda hem dini hemde ulusal karekterli olduğu tezini savunuyor.

Bu bölünmüşlük ve parçalanmışlık sadece bu ailede değil, tarihi irdelerseniz Çan Şeyhleri, Bedirhani,Cemilpaşa gibi köklü ailelerde de bu durumu görebilirsiniz. Kürdlerin tarihi bir yarasıdır.

Sistem aynı aileden Kürdçüsünüde, Kemalistinide,dincisinide, Osmanlı Saray kapıkulu elemanlarınıda ustaca yetiştirmesini çok iyi biliyor.

 1960'lı yılların başında Şeyh Said'in kardeşi Seyh Mehdi o dönemde revaçta olan "TÎP" işçi partisinin teşkilatını Palu'da kurmak ister. Karşısında aleni olarak devleti değil amcası Şeyh Hasan efendi'nin çocuk ve torunlarını görürür. 

Çünkü partisı kurulursa devletten edindiği imtiyazları zarar görürdü. 

Kısacası dedeleri Şeyh Hasan efendi başta olmak üzere 1925'te şehid edilen çocukları Şeyh Şerif ve Gülüşkür köprüsünde kurşuna dizilen kardeşi Şeyh Alirıza (küçük efendi) şehadetlerinden ibret alırlardı. 


Tarih tekerrürden ibarettir." sözü boşuna değildir. 

Şeyh Said'in torunları Arap,Filistin,Suud islamcı anlayışı ile iç içe olan ve KOBANI olayında iç yüzünü açıkca ,Kürdleri boğmaya çalışan AKP ile, 

dedelerini idam sehpalarına taşıyan Kemalist CHP olsun, Türk ırkçi-faşist MHP anlayışı içinde olan partilerde yer alması garabettir. 

Kürd halkının sorunlarını,coğrafyadaki fasizan politikalara karşı politika yapan büyük bedeller ödeyen onbinlerce şehidi olan Kürd partisi HDP vardir. 

Yine, HAK-PAR ve PAK (Kurdistan Özgülük partisi) saflarinda yer alsalar kimsenin bir diyecegi olmaz. 


Son sözüm, geçenlerde Kürd tarihçi  Şahidin Şimsek'in Şeyh Said ailesiyle ilgili ironi (alay) şu tesbitiyle bitirmek istiyorum.


Benim naçizane Şex Seid ailesine bir önerim var:

" Bir şirket kurup Şex Seid'in manevi mirasını bu şirketin tüzel kişiliğine aldıktan sonra sağdan soldan siyasi partilere açık artırma yöntemi ile milletvekiliği satmaları daha kârlı olup milletimizin geleceği açısından da daha hayırlıdır !" 

 

Selam ve saygılarımla

                                                                      

 

                                                                   Orhan Zuexpayıc

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

@templatesyard